آموزش فلسفه به کودک دشوار به نظر میرسد، اما لزوما هم اینطور نیست. مقدمهچینی و برنامه ریزی برای تمرینها و فعالیتهای جالب، میتواند آنها را به این موضوع جذب کند.
اغلب تمریناتی که در ادامه این مقاله آورده شدهاند، میتوانند به صورت تک نفره یا در گروهی کوچک انجام شوند، این تمرینات، کودک را به تفکر انتقادی درباره مسائل پیچیده وامیدارد. شما به کمک این تمرینات جذاب، میتوانید پایه و ریشه فلسفه را در ذهن کودک، بکارید.
پژوهش درباره فلسفه
یکی از راههای آموزش فلسفه به کودک، پژوهش و تحقیق درباره فلسفه است. آنها میتوانند درباره یک فیلسوف یا استاد فلسفه خاص، تحقیقی کوچک و ساده انجام دهند و آنچه یادگرفتهاند را بر روی کاغذ بیاورند. این یک فعالیت ایدهآل برای برانگیختن کنجکاوی کودک نسبت به منابع و کتابهای فلسفه است.
بررسی نقل قولهایی از فیلسوفان
کودک با بررسی و تشریح نقل قولهای متفکران بزرگ، میتواند فلسفیدن را تمرین کند. او پس از خواندن این نقل قولها ، با نوشتن ایدهها ، نظرات و سوالات فلسفی خود، سعی میکند به آنها پاسخ دهد.
داستان کُمیک با موضوع فلسفه
دانشآموزان میتوانند با در نظر گرفتن نقل قولی در حوزه فلسفه، یک داستان تصویری یا همان کُمیک درست کرده و تلاش کنند تا به کمک آن، ایده ای فلسفی را توضیح دهند.
موافق یا مخالف
این تمرین کودک را تشویق میکند تا لحظهای بایستد و به چرایی باورهایش فکر کند. معلم موقعیتی را تعریف میکند و از دانشآموزان میپرسد که آیا آنها موافق هستند یا مخالف؟ این تمرین برای آموزش فلسفه به کودک، عالی است.
خودت فیلسوف باش!
در این تمرین، کودک، نقش یک فیلسوف یا متفکر مهم را بازی میکند و زندگی و افکار او را با دیگران به اشتراک میگذارد.
آموزش فلسفه به کودک از طریق جدول کلمات متقاطع
در پایان بحث درباره یک موضوع، میتوانید برای یادگیری بهتر کودک، جدولی برای بررسی اطلاعات کودک درست کنید یا از جدولهای آماده استفاده کنید. این تمرین به کودک کمک میکند تا آن موضوع را به نحو احسن به خاطر بسپارد.
سوال روز
مطرح کردن یک سوال در هر روز، میتواند برای آموزش فلسفه به کودک و تشویق او برای نوشتن نظراتش، مفید باشد. بهتر آن است این تمرین را به صورت نوشتاری و در یک دفتر انجام دهید.
تمرین سوال و جواب
بخشی از تفکر فلسفی این است که بتوانیم بحث کنیم، نتیجه بگیریم، و سوالها را مطرح کرده و پاسخ دهیم. شما میتوانید از طریق عکس یا نوشته، به کودک برای طرح سوال کمک کنید. به این شکل آنها متوجه میشوند که برای یک سوال میتوان پاسخهای متفاوتی مطرح کرد.
بررسی زندگینامه متفکران بزرگ
پروژههای مربوط به زندگینامه می تواند برای آموزش فلسفه به کودک و آشنایی او با افراد مهم در این حیطه، مفید باشد. از دانشآموز یا کودک خود بخواهید تا با درست کردن یک مدل یا ارائه کنفرانس، تحقیقات هرچند کوچک خود را بازگو کند.
آموزش از طریق کتاب فلسفه کودکان
استفاده از کتابهای فلسفه کودکان، برای آموزش به کودک بسیار مناسب است. داستانها را برای آنها بخوانید و بگذارید با کمک استدلال قیاسی، نتیجهگیری کنند. در آخر از آنها بخواهید تا نظر خودشان درباره داستانها و کتاب را بیان کنند.
[نشر لگا، مجموعهای سه جلدی تحت عنوان «داستان های فکری و فلسفی برای کودکان و نوجوانان» منتشر کرده است که میتوانند برای انجام این تمرین به شما کمک کنند.]
بحث گروهی
این تمرین برای آموزش فلسفه به کودک به صورت گروهی مناسب است. آنها را دور هم بنشانید و موضوعی مناسب سن شان مطرح کنید. سوالاتی بپرسید که برای کودکان جالب بوده و ذهن آنها را درگیر خود سازد.
◎ برگرفته از سایت Teaching Expertise
مترجم : شیوا بهرامپور