___ «ازآنجایی‌که آرمانِ مظلومان و ستم‌دیدگان را ارج می‌نهاد، او را چه در زمانۀ خود و چه در زمانۀ ما یک «شاعر سیاسی» دانسته‌اند، و ازآنجاکه به‌طریقی با کارل مارکس دوست بوده، برای سالیان دراز او را «سوسیالیست» خوانده‌اند.» _ در وصف هاینریش هاینه
کتاب مهم و کلاسیک «در باب تاریخ دین و فلسفه در آلمان» مروری‌ست پرشور و دقیق بر تاریخ روشنفکری آلمان به قلم یکی از کانونی‌ترین شخصیت‌ها در سیر تحول آن یعنی هاینریش هاینه (1856–1797)، شاعر، نویسنده و تبعیدی سیاسیِ پرآوازه. هاینه نزد هگل تحصیل کرد و شخصاً با شخصیت‌های برجستۀ نسل نویسندگان و فیلسوفان آلمانی آشنا بود. او در این کتاب، روایت تاریخیِ پیشگامانۀ خود، تاریخِ دین، فلسفه و ادبیات در آلمان را تا زمانۀ خود به بحث می‌گذارد، ارائه‌ایی که از پس دیدگاه عمیقاً متفکر، به‌لحاظ سیاسی آگاه، از نظر فلسفی زیرک و مثل همیشه کنایه‌آمیز او روایت می‌شود. این مجلد همچنین شامل مقدمه‌ای از تِری پینکارد است که هاینه را هم در رابطه با هگل و نیچه، و هم به نوبۀ خود در هیئت یک متفکر مورد بررسی قرار می‌دهد. هاینریش هاینه، در مقام بنیانگذار اصلیِ فلسفۀ پراکسیس، پرخواننده‌ترین نویسندۀ قرن نوزدهم آلمان، و چه بسا کل اروپا بود.
هاینریش هاینه در دوسلدورفِ آلمان به سال ۱۷۹۷ به دنیا آمد. او ابتدا با انتشار «اشعار» در جهان ادب جلوه‌گر شد و بیشتر به خاطر اشعار غنایی‌اش مشهور شده است. آثار او یکی از پرترجمه‌ترین نوشتارها در ادبیات آلمانی به‌شمار می‌روند.
هاینه با دید و طنز مخصوص خودش دربارهٔ تمام مسائل موردتوجه عصر خود اظهارنظر می‌کرد.
او منظومه‌ای نیز با عنوان «فردوسی شاعر» در بزرگداشت شاهنامه و خود فردوسی دارد. هاینه در این منظومه با اشاراتی به رنجی که فردوسی در سرودن شاهنامه کشید، بیش از همه به ستمی که در حق او روا داشتند پرداخته و از ناسپاسی سلطان محمود غزنوی بسیار گفته است و از پشیمانی دیرهنگام او. هاینه در ابیات پایانی منظومهٔ «فردوسیِ شاعر»، صحنهٔ دردناکی را به‌تصویر کشیده‌است:
«در حالی که صدای جرس کاروان هدایای سلطان محمود غزنوی و بانگ لااله‌الاالله شتررانان از بیرون دروازهٔ غربی شهر توس به‌گوش می‌رسد، کاروان تشییع جنازهٔ فردوسی از دروازهٔ شرقی شهر خارج می‌شود.»
هاینریش هاینه تنها شاعر نبود، بلکه همزمان متفکر و نویسنده‌ای چیره‌دست بود. کتاب «در باب تاریخ دین و فلسفه در آلمان» یکی از آثار مهم او، و از بهترین آثار کلاسیک حوزۀ فلسفه است، که علیرغم معروف‌بودن آن در جامعۀ تفکر جهانی، هنوز در دسترس خوانندگان ایرانی قرار نگرفته بود: اثری شگفت‌انگیز، پرمایه و چندلایه که برای پی بردن به هفتاد بطن آن نیاز به دقت و مراقبت است.
«در باب تاریخ دین و فلسفه در آلمان» در مجموعۀ فلسفی و روانکاوی «درنگ‌ها» لگا منتشر شده است.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.